جهان‌شناسی و معرفی حقیقت هستی در ادبیات 8

فردوسی 4

تو را نام باید که مانَد دراز*

نمانی همی ، کار چندین مساز

دل اندر سرای سپنجی مبند

که هر چون شوی زو بیابی گزند

جهان چون برآری برآید همی

بَد و نیک روزی سرآید همی

چو بستی کمر بر در ِ راه ِ آز

شود کار گیتی به تو بَر دراز

ره دانشی گیر و پس راستی*

که کس در جهان جاودانه نماند

به گیتی ز ما جز فسانه نماند

همان نام بهتر که مانَد بلند*

که مرگ افگند سوی ما هم کمند

با توجه به وضعیت نامعلوم انسان در این دنیا بهتر است نام انسان در این دنیا ماندگار بماند ، و برای تحقق این موضوع انسان باید راه دانش و راستی را برگزیند تا نامش ماندگار گردد.

اگر دل توان داشتن شادمان*

بمان ای پسر در جهان جاودان

بخوشیّ بناز و ببیشی ببخش

مکن روز را بر دل ِ خویش پخش

بخور هر چه داری فزونی بده*

تو رنجیده ای بهر دشمن منه

کمی نیست در بخشش دادگر

همی شادی آرای و اندوه مخَور*

چو دانی که ایدر نمانی دراز

به تارک چرا برنهی تاج آز؟

تو رنجیّ و دیگر کس آسان خورد

سوی خاک و تابوت تو ننگرد

ز روز گذر کردن اندیشه کن

پرستیدن دادگر پیشه کن

به نیکی گرای و میازار کس*

ره رستگاری همین است و بس

منه هیچ دل بر جهنده جهان*

که با تو نماند همی جاودان

بپوش و بپاش و بنوش و بخَور*

تو را بهر این است ازین رهگذر

بیا تا به شادی دهیم و خَوریم*

چو گاه گذشتن شود بگذریم

سه چیزت بباید کزین چاره نیست

از آن بر سرت نیز بیغاره نیست

خوری یا بپوشی ّ و یا گستری*

سزد گر به چون و چرا ننگری

کزین سه گذشتی همه رنج و آز*

اگر بخردی جز به شادی مناز

*راه درست را غنیمت دانستن عمر و به شادی گذراندن زندگی می داند . وقتی می دانی که اگر بروی دیگر بازگردی درکار نیست ، پس پاک و روشن باش و به نیکی گرایش داشته و به دیگران فقط نیکی کن و بخشش داشته باش. آنگاه آسوده و بدون نگرانی راهی آن دیار بی برگشت خواهی شد.

دکتر مهدی صحافیان

آرامش و پرواز روح